اثر تنش های رطوبتی و آفات بر تابع تولید ذرت

آب یکی از مهمترین منابع مورد نیاز جامعه بشری است. با توجه به سهم عظیم مصرف آب در بخش کشاورزی و همچنین پایین بودن بازده مصرف آب، انتخاب و به کارگیری راهکارهایی در زمینه بهبود روشهای آبیاری و بهینه سازی مصف آب در گیاهان که با صرفه جویی قابل توجهی در این بخش همراه است. ضروری میباشد. یکی از این راهکارها کم آبیاری است وضعیت رطوبتی گیاهان میزبان برای آسیب پذیری در مقابل آفات و سطح مقاومت آنان ایفا میکند. به منظور مطالعه اثر تنش رطوبتی و تنش آفات به طور مستقل و تاثیر توام آنها بر عملکرد ذرت، آزمایشی در دو قطعه زمین سمپاشی شده و سمپاشی نشده مجاور هم در مزرعه تحقیقاتی دانشگاه صنعتی اصفهان اجرا گردید. آزمایش در قالب طرح بلوکهای کامل تصادفی به صورت فاکتوریل در سه سطح تنش شدید، تنش ملایم و بدون تنش و چهار دوره رشد گیاه شامل دوره اول، دوره دوم، دوره سوم و در سراسر دوره رشد گیاه با چهار تکرار در سال 1384 اجرا شد. نیاز آبی ذرت به روش پنمن مانتیس و تحت نرم افزار cropwat محاسبه گردید. تنش رطوبتی با دور آبیاری ثابت و با مقدار متغیر آب مورد نیاز گیاه در دوره های مختلف رشد اعمال شد. نمونه برداری از جمعیت آفات به صورت هفتگی از طریق تور زدن و کندن بوته از هر پلات انجام شد. نتایج نشان داد که اعمال تنش رطوبتی باعث کاهش عملکرد و سایر صفات زراعی ذرت گردید. کاهش عملکرد دانه در اثر اعمال تنش ملایم رطوبتی در سراسر دوره رشد ذرت 50 درصد و در اثر تنش شدید رطوبتی 60 درصد در شرایط سمپاشی میاشد که این مقایسه در شرایط بدون تنش تفاوت معنی داری را نشان نداد. در شرایط سمپاشی و حذف تنش ناشی از آفات، اعمال تنش رطوبتی ملایم بخصوص در مراحل اولیه رشد گیاه ذرت تا اوایل مرحله شیره بستن دانه ها در شرایط کمبود آب قابل توصیه میباشد. اعمال تنش رطوبتی در تمام هفته های نمونه برداری باعث افزایش جمعیت آفت تریپس توتون و کنه دو نقطه ای گردید به طوری که بالاترین میانگین جمعیت این آفات در تنش شدید رطوبتی و در سراسر دوره رشد گیاه و کمترین میانگین جمعیت در تیمارهای بدون تنش رطوبتی مشاهده گردید. بر عکس اعمال تنش رطوبتی موجب کاهش جمعیت زنجرکها گردید و تیمارهای بدون تنش بالاترین جمعیت این نوع زنجرکها را دارا بودند.